Yerel
Diyalektik Sözlük
Diyalektik Sözlük
Rize’de
Yöresel Şive ile Konuşulan
Sözcük ve Deyimler
abril
|
nisan
|
abula
|
abla
|
aclanmak
|
acıkmak
|
açanki
|
ne zamanki
|
ada kesmek
|
balık tutmak amacıyla dere yatağının değiştirilmesi
|
afalamak
|
kazmak,eşelemek
|
afkurmak
|
havlamak
|
ağan
|
işte
|
ağansağa
|
beklenmedik bir durumla karşılaşıldığını ifade eden deyim
|
ağırlık
|
gelin için alınan takı ve diğer eşyalar
|
ağu
|
zehir
|
alaf
|
yeşil bitkilerden oluşan hayvan yemi
|
alay
|
düğün günü gelini damadın evine getiren davetliler topluluğu
|
alemedi
|
iplik çilelerinin,masura veya bobin halinde sarmada kullanılan kesik koni formlu, araç
|
alıp geçmek
|
alay etmek
|
anamı sattıda durdu
|
herhangi bir durum karşısında şaşkınlığı belirtmede kullanılan ifade
|
ander
|
istenmeyen ,olumsuz olarak görülen fena,kötü
|
ander kalmak
|
kötürüm olmak
|
apuskal
|
acil
|
ar etmek
|
utanmak
|
ara kesmek
|
söz kesmek
|
arabika
|
bir çeşit koyu renkli kabak
|
armonika
|
müzik aleti akordiyon
|
aşağı vurmak
|
düşmek
|
aşet
|
değirmene su ulaştıran kanal,savak
|
aşhana
|
mutfak
|
ateşluk
|
eski evlerde ateşin yakıldığı bölüm
|
atiçi
|
olgunlaşmamış hıyar
|
avanak
|
zavallı
|
avara
|
boş,işsiz
|
avli
|
avlu
|
ayan
|
havanın berrak, güzel olması
|
aykırı
|
yatay,yan taraf
|
aykırılanmak
|
yan tarafa doğru gitmek
|
aynali
|
ineklere verilen adlardan bir tanesi
|
balika
|
tatlı;bayan adı
|
ballilobiya
|
soya fasulyesi
|
başluk
|
başlık
|
başukari
|
bayır yukarı .yokuş,yukarıya doğru
|
batman
|
omuzda taşınan büyükçe su kabı
|
bayyışağa
|
bayır aşağı,iniş,aşağıya doğru
|
becit
|
acil,ivedi
|
bel
|
torağı işlemekte kullanılan çatal formlu tarım aracı
|
belkim
|
belki
|
bet
|
çirkin
|
beyinmek
|
büyümek
|
bileman
|
birazcık,azıcık
|
binam
|
yavrum,evladım anlamında sevgi ifadesi
|
boğalmak
|
bunalmak
|
boğanmak
|
susamak
|
boğun
|
bu gün
|
bole
|
böyle
|
buldur
|
geçen sene
|
bulme
|
oda
|
burgi
|
matkap
|
buzaklık
|
inek rahmi
|
cağ
|
örgü işinde kullanılan şiş
|
canzoşi
|
mezar içine mevtanın üzerini örtmede kullanılan tahta
|
cazi
|
yırtıcı.parçalayıcı;mücadele azmi yüksek ,çalışkan kadın
|
celep
|
kavurma yapmak için satın alınan inek
|
cibgir
|
haşarı, yaramaz çocuk
|
ciniviz
|
zeki,hareketli çocuk
|
ciris etmek
|
canı yanmak ,acı çekmek
|
cuman
|
umut
|
çafi
|
tırmık
|
çafilamak
|
tırmalamak
|
çafladi
|
ince ağaç ,tahta kıymığına verilen ad
|
çağana
|
yengeç
|
çağra
|
ip eğirmekte ,bıçak bilemekte kullanılan tertibat ,düzenek
|
çağra çevirmek
|
hileli işler yapmak
|
çağraya sarılmak
|
başı dertte olmak
|
çağudi
|
çözümü zor,karışık
|
çağumi
|
salkım
|
çakal yağmuru
|
güneşli havada kısa süren yağmur
|
çakçaka
|
öğütülecek tahıl tanelerini hazneden değirmen taşına ileten ahşap oluk,yolluk
|
çali
|
ağaçların kesilmiş ince dalları;bodur ağaç topluluğu
|
çalimi
|
kilden oluşan çamur
|
Çambi
|
mısır koçanı yapraklarının örgü haline getirilmesi
|
çamçaka
|
geveze
|
çamet
|
tatlı sitem ( " Allah iyiliğini versin " gibi )
|
çami
|
saç örgüsü
|
çanzaşi
|
az miktarda
|
çapli
|
dizi
|
çapula
|
eski.yırtık ayakkabı;pabuç
|
çarık
|
tabaklanmamış ham deriden yapılmış bir cins ayakkabı
|
çarkana
|
lavabo
|
çaşot
|
elçi,aracı kadın
|
çaşutluk etmek
|
fesatlık etmek (Uygurca)
|
çatara
|
uygunsuz,yaramaz kişi
|
çatmak
|
yolda bir kimse ile karşılaşmak,rastlaşmak
|
çaynik
|
demlik
|
çebre
|
çiftlik gübresi,hayvan dışkısı
|
çefo
|
çimli toprak parçası ,topak
|
çeğel
|
çakıl
|
çeğle
|
bit
|
çeleb
|
iplik çilesi
|
çeli
|
mısır bitkisinin hasat sonrası kesilen gövdesinin yapraksız bölümü
|
çemane vurmak
|
önemsememek.
|
çember
|
baş bağlamada kullanılan bir çeşit örtü .yazma
|
çenef
|
hela ,wc
|
çerez
|
Kiraz
|
çerezayı
|
haziran
|
çeşan
|
kadınların başlarına örttükleri, birbirine paralel geniş çizgilerden oluşan özel dokuma
|
çıkma
|
kız ve erkek taraflının birbirilerine gönderdikleri hediye
|
çıpa
|
bebek göbeği kordonu,arı iğnesi
|
çırpıntı
|
odun ve çalıların kaldırılmasının ardından kalan süprüntü
|
çıtari
|
horoz ibiği
|
çiçi
|
yara
|
çiçili
|
solucan
|
çifte
|
tavan arası
|
çiğa
|
karga benzeri bir kuş
|
çiğe
|
bir cins ibikli kuş
|
çikli
|
çember
|
çilağani
|
kavurma
|
çilamburi
|
ateş böceği
|
çimidi
|
beyin;ceviz ezmesi
|
çimla
|
göz çapağı
|
çindi
|
ikindi
|
çiniya
|
tavuk dışkısı
|
çirağta
|
yağda kızartılarak yapılan bir çeşit hamur tatlısı ;lokma
|
çiriya
|
güneşte veya fırında kurutulmuş karayemiş
|
çiriz etmek
|
canı yanmak ,acı çekmek
|
çisenti
|
ince yağmur
|
çişe
|
havadaki nemin sabah saatleri bitki örtüsü üzerinde yoğuşması ile oluşan ıslaklık
|
çişon
|
ağaçları saran sarmaşık türü
|
çitari
|
horoz ibiği
|
çiten
|
yaprakların sırtta taşınmasında kullanılan büyükçe sepet
|
çivit
|
meyve çekirdeği
|
çiya
|
yanmakta olan ateşten çıkan kıvılcım
|
çoğne
|
güneş almayan mahal
|
çuban
|
çıban
|
çuğni kokmak
|
yanık kokmak
|
çumur
|
mısır ekmeği,yumurta ve tereyağı ile yapılan bir çeşit yemek
|
çupi
|
ince,kısa ve küçük dal parçası ,çubuk
|
çük
|
çocuk dilinde pipi
|
çülek
|
tereyağı muhafazasında kullanılan ve elle taşınabilen büyüklükteki ahşap kap
|
çüme
|
pekmeze daldırıılarak kurutulmuş,fındık,ceviz gibi kuruyemiş dizimi
|
çüpbaş
|
koca kafalı
|
çürük ayı
|
temmuz
|
D da | anlamı güçlendirmek için kullanılan ek |
dalda
|
yağmurdan sığınılan saçak altı ve benzer konumlu yer
|
dandaniça
|
daldan dala atlayan bir küçük kuş cinsi,mecazi anlamda sözünde durmayan dönek
|
dardar etmek
|
dır dır etmek
|
darlanmak
|
canı sıkılmak
|
davli
|
kütüklerin,uzunlukları 1m den az olmamak üzere baltayla parçalanmış şekli
|
deremen
|
değirmen
|
dimari
|
ham meyve
|
diren
|
yaba
|
div
|
dev
|
dizluk
|
uzun erkek donu
|
doğdi
|
kalın odun parçası
|
dolama
|
bir çeşit çıban
|
dolaylık
|
kadınların belden aşağı doladıkları özel dokumadan peştamal
|
dondarci
|
düğün evinde yemeği yöneten kişi
|
duğunçi
|
düğün alayı
|
duvrani
|
yayık
|
düzenci
|
gelini hazırlayan gün görmüş bilge kadın
|
ebi
|
öbür,öteki,diğer
|
ebirini
|
ötekini
|
ecinli
|
cinli,perili
|
eğpin
|
çiftlik gübresi
|
eğratluk
|
imece
|
eğrelti
|
hayvanların altına serilen bir cins ot
|
elcan
|
yabancı
|
elişmek
|
sataşmak
|
elmağti
|
çarık içine yerleştirilen özel takviye tabanlık
|
entari
|
fistan,elbise
|
esçemi
|
iskemle
|
eserli
|
perili,cinli
|
eşkin
|
filiz,sürgün
|
etekluk
|
etek
|
evlak
|
arazi üzerindeki küçük su kanalı,ark
|
eyicene
|
iyicene,dikkatlice
|
falamidi
|
çeyiz sandığı içindeki özel bölüm, çekmece
|
fanela
|
kollu atlet
|
farfatara
|
kelebek
|
favli
|
bir tür siyah üzüm
|
felan
|
bir çeşit küfür sözcüğü
|
felemidi
|
iplik sarma tertibatının,çapı küçük olan çarkı
|
felenk
|
deniz taşıtlarını ,karadan denize indirmede ve çekmede kullanılan kızak elamanı
|
feli
|
kabak dilimi
|
feretiko
|
el tezgahlarında dokunmuş keten bez (Rize bezi)
|
fermene
|
sutyen
|
fırahti
|
kalın kestane tahtası
|
filesi
|
hamsili köfte,hamsi köftesi
|
fitras
|
yeni ,taze ;mısır filizi
|
fitruka
|
kestanenin toprak içinde filizlenmesi mecazi anlamda gösterişli genç kız
|
flanbur
|
ıhlamur
|
foli
|
toprakta oyun oynamak için açılmış ufak çukur
|
fuçuni
|
saçta kepeklenme
|
fufudi
|
sivilce
|
fufuka
|
canı tatlı
|
furnesi,furnika
|
kavrulmuş mısırın öğütülmesi ile elde edilen un
|
furtuna
|
fırtına
|
fuska (likapa)
|
böğürtlen
|
fuşçi fuyis etmek
|
taze hayvan gübresi
|
kaçmak
| |
G
gaganis | tavuk gıdaklaması |
gerdel
|
Hayvanların su ve sulu yiyecekleri içmelerinde kullanılan ahşaptan yapılmış büyükçe kap
|
geyme
|
yastık kılıfı
|
gogana
|
şeytan uçurtması
|
golf pantul
|
paçadan dize kadar dar,üstü bol pantolon
|
gunni
|
kovan
|
güçükayı
|
şubat
|
ğağali
|
olgunlaşmamış ceviz
|
ğalatçi
|
çok iri taneli dolu şeklindeki yağış
|
ğaloti
|
balgam
|
ğamis
|
kişilerin birbirine dargın olma hali
|
ğamlağus
|
taze mısırın kömür ateşinde pişirilmiş şekli ,mısır kebabı
|
ğanca
|
kene
|
ğapalamak
|
karıştırmak
|
ğapsi
|
hamsi balığı
|
ğapsikoli
|
hamsili ekmek
|
ğarçi
|
sırık ; herek
|
ğarğali etmek
|
özellikle henüz olgunlaşmamış cevizi yeşil olan kabuğundan ayıklama işlemi
|
ğarğaris
|
bağırma,çağırma
|
ğark
|
kanal
|
ğaşlak
|
olgunluğa ulaşmamış kişilik
|
ğaşlanmak
|
aşırı derecede sıcak sıvılar vasıtasıyla meydana gelen yanıklar ;haşlanma
|
ğaşli
|
sıvı ve içeceklerin aşırı derecede sıcak olması hali
|
ğatyaluk
|
çöplük
|
ğavli
|
havlu
|
ğayat
|
hol,sofa ;odaların açıldığı salon
|
ğayın
|
çok şiddetli
|
ğeleke
|
topluluk,toplantı
|
ğelepi
|
kabağın çekirdeklerinin bulunduğu bölüm
|
ğep
|
hap
|
ğerem
|
avlu veya bahçe kapısı
|
ğezep
|
beddua (bela ,azap)
|
ğıği
|
çocuk dilinde kötü,pis şey
|
ğıncili
|
diş eti,damak
|
ğırz
|
insan gücüyle gerçekleştirilen kazı,hafriyat işi
|
ğışir olmak
|
değerini yitirecek kadar bollaşmak, enflasyona uğrama
|
ğızan
|
cimri
|
ğızar
|
biçki makinesi büyük testere
|
ğiliça
|
ince,çelimsiz,gelişmemiş,olgunlaşmamış mısır
|
ğiliya
|
yumuşak.gevşek,kaygan madde
|
ğirli
|
hile,iyi olmayan
|
ğoğoli
|
çöp,toz
|
ğoğolis
|
karma karışık,dolanmış ip
|
ğoğori
|
baykuş
|
ğoğovis etmek çömelerek oturma
| |
ğoli
|
kuru toprak parçası,topak
|
ğopeççi
|
ağzı açık derince kap, kurutulmuş su kabağı
|
ğopi
|
mısır koçanını saran yapraklar
|
ğorğorina
|
bir tür küçük kuş
|
ğorko
|
kaya balığı
|
ğosti
|
kor
|
ğoşeti
|
kuru mısır yaprağı
|
ğotka
|
un,şeker,pirinç,vb gıdaların kaplara doldurulup, boşaltılmasında kullanılan kürek
|
ğov
|
acele,hemen (bi ğov citta cel)
|
ğovini almak
|
hevessini almak ,arzusunu gidermek
|
ğoy
|
üvey
|
ğuçe
|
huysuzluk
|
ğuçelenmek
|
huysuzluk etme,öfkelenme,kızma
|
ğumra
|
kan çıbanı ,şiş
|
ğutili
|
yavrum,evladım anlamında sevgi ifadesi
|
ğutimi
|
gırtlak,boğaz
|
ğutipis
|
yolma ,koparma
|
habole
|
böyle
|
habu
|
bu
|
habura
|
burası
|
hacika
|
göğsü kırmızı benekli, bir cins küçük kuş
|
haçan
|
nezaman,niçin
|
haçanki
|
mademki (Uygurca)
|
hane
|
hani,nerede,neredesin
|
haşimdi
|
şimdi
|
havai
|
başı boş
|
havu
|
şu (kişi)
|
hemayile
|
çeşitli amaçlarla zincirle boyna takılan üçgen veya dörtgen şeklindeki takı
|
hemence
|
bir çeşit bez çanta
|
hermuk
|
nemli toprak
|
heseğten
|
sahiden
|
ikamak
|
yıkamak
|
ilan
|
yılan
|
ipranmak
|
yırtılmak,eskimek
|
ipratmak
|
yırtmak
|
istavrit
|
eylül
|
işmar
|
kişiler arasında baş,kaş,göz ve el ile işaretleşme
|
ka
|
yakınlık ve sevgiyi vurgulama amacıyla kelimelerin sonuna getirilen ek (dayıka gibi)
|
kadani
|
hediye ,bağış
|
kadani almak
|
çare olmak
|
kadi
|
tereyağı muhafazasında kullanılan büyük ahşap kap
|
kaful
|
dikenlik
|
kakaçi
|
koyun pisliği
|
kaleççi
|
boncuk
|
kalef
|
oyuncak ev
|
kaleka
|
inek
|
kalemidi
|
iplik yapımında kullanılan bir tür alet
|
kalobiya
|
bir cins kuş
|
kambi
|
filiz
|
kanci
|
meyve dilimi
|
kandela
|
musluk,tıpa
|
kapara
|
bir çeşit raptiye
|
kapoçi
|
vücutta darbe ezilme sonucunda su toplama ,şişme
|
karakış
|
aralık
|
karakoncola
|
haydut ,eşkıya
|
karamiş
|
karayemiş,
|
karnali
|
ekmek muhafazası için kullanılan ve tavana asılan sepet /kap
|
kartuli
|
baca kurumu
|
karyağana
|
çok sayıda yumurtanın kızgın tereyağında pişirilmesi ile yapılan bir tür omlet
|
kasarlama
|
ham keten bezinin beyazlatma ve yumuşatma işlemi
|
kastaniça
|
bir çeşit beyaz kabak
|
katatori
|
kapı eşiği
|
katçan
|
işkembe
|
kavara
|
yellenme
|
kavrunti
|
taze fasulye veya turşusunun kavrulması ile yapılan bir çeşit yemek.
|
kaybana
|
istenmeyen ,olumsuz olarak görülen şey
|
kaytaz
|
şaşı
|
kehle
|
bit
|
kerip
|
garip
|
ketan
|
örümcek ağı
|
kevi
|
sağlam,dayanıklı
|
kevret
|
yatak
|
kılavlamak
|
aleti ince bilemek
|
kırılıp budanmak
|
bir iş uğruna aşırı derce de yorulurcasına emek vermek
|
kız çekmek
|
kız kaçırma
|
kikili
|
harmanın ayıklanması esnasında nadiren rastlanan kırmızı taneli mısır koçanı
|
kiti
|
yavaş.yavaş.yavaşça vurmak
|
kiviçi
|
atmaca
|
koçan
|
çay alım yeri cüzdanı
|
koçça
|
siğil
|
koğlidi
|
sümüklü böcek
|
kokordi
|
fare pisliği
|
koletçevra
|
kertenkele
|
koleti
|
dairesel formlu bir peynir,pide çeşidi
|
koliva
|
kaynatılarak pişirilen mısır
|
koma
|
uçurum,yar
|
komar
|
yapraklarını dökmeyen sert dokulu,bir tür bodur ağaç
|
komri
|
küçük iskemle
|
komsilama
|
şikayet etme
|
kongoşi
|
zayıf.sıska bacak derilerinden yapılan çarık tarzlı kaba ayakkabı
|
konişuk
|
mukavele,sözleşme anlamında ; konuşulan şey
|
konişuk
|
konuşulan şey ,sözleşme
|
konsol
|
Rize yöresinde genellikle ceviz ağacından yapılan bir çeşit mobilya
|
kopali
|
mısır tanelerini döverek,koçanlarından ayıklamada kullanılan kalınca sopa
|
kopça
|
düğme
|
kopeli
|
evlilik dışı çocuk, mecazi anlamda sevimli çocuk
|
koppa
|
şimşir.gürgen ağacından yapılmış kepçe
|
korbakor
|
hortlak, sevilmeyen kişiler için beddua amaçlı söylenen söz
|
korkata
|
mısır kırması
|
korkozan
|
korkak
|
koruk
|
sulak,otlak
|
kosi
|
kuluçkaya yatan anaç tavuk
|
kot
|
özellikle mısır için kullanılan hacimsel tahıl ölçeği ( 5kg)
|
kot kafa
|
ahmak,aptal
|
kotça
|
el parmaklarında oluşan bir çeşit siğil
|
koti
|
kara lahana bitkisinin gövde kısmının özü
|
kotori
|
kalın kaka
|
kovermek
|
bırakmak (ya kover beni)
|
kuci
|
kucaklama,boyuna sarılma
|
kudika
|
köpek yavrusu
|
kuka
|
iplik yumağı
|
kukari
|
meyve toplama esnasında uzak dalları yakına çekmede kullanılan ağaç çengel
|
kukili
|
bir çeşit başlık
|
kuku
|
meyve
|
kukuçi
|
meyve,tohum
|
kukula
|
yün örme başlık
|
kukuli
|
meyveleri toplamada kullanılan, çok uzun sapı ve kumaştan kesesi olan gereç
|
kukuta
|
çay tohumu
|
kuli
|
iskemle
|
kuma
|
aynı erkekle evli kadınların birbirine göre konumu
|
kumbi
|
tomurcuk,genç kız
|
kumili
|
tepeleme dolu olma hali,yığın
|
kumişi
|
kestanenin dikenli dış kabuğu
|
kunci
|
kenevir bitkisinin liflerinden arındıktan sonra geride kalan kurumuş sap bölümü
|
kupas
|
eğri veya ters yüzey üzerinde durma
|
kupli
|
asma kilit
|
kuplika
|
hıçkırık,hıçkırığa tutulma
|
kupsi
|
taze fasulyenin ayıklanması esnasında çıkarılan bölümleri
|
kurut
|
topaklar halinde kurutulmuş yoğurt
|
kuşane
|
altı düz tencere
|
kuşluk
|
sabah ile öğlen saatleri arasındaki zaman aralığı
|
kutali
|
dal veya tahtadan yapılmış,mikser işlevli gereç
|
kutalis
|
oyunda her iki tarafa da yardım eden kişi (yunanca)
|
kutavi
|
köpek yavrusu
|
kutis
| |
kutuni
|
taneleri döküldükten sonra mısır koçanın kalan bölümü
|
kuvari
|
ham incir ,makat
|
kuyiçça
|
elde taşınabilen küçük saplı sepet
|
kuyis
|
korku,dehşet içinde haykırma
|
kuzi
|
şimşir.gürgen ağacından yapılmış kaşık
|
lağmi
|
çeşitli yeşillikleri pişirip hayvanlara verilen yiyecek
|
lağmi kafa
|
aptal
|
lağo
|
mezgit balığı
|
lağus
|
mısır
|
lala
|
aptal
|
langona
|
bir tür zehirsiz yılan
|
lapara
|
sözüne güvenilmeyen
|
lapaza
|
deniz sahilerindeki ,büyükçe yassı taş
|
leğre
|
sini veya benzeri sofra altlığı
|
lenger
|
yayvan ,kenarları geniş bakır sahan
|
likapa
|
ormanda yetişen siyah ince taneli yemiş
|
limas
|
ılıman
|
livar
|
havuz
|
liver
|
ateşli silah ,tabanca
|
livor
|
kuytu yerlerde yetişen bir tür kokulu bitki
|
lobiya
|
fasulye
|
lobut
|
saf,aptal
|
loğa
|
içtten içe yanma
|
lohti
|
içine ekmek doğranmış bir çeşit lahana yemeği
|
longoz
|
su içinde kalan alan
|
M
| |
mabeyin
|
misafir kabul edilen oturma odası,yan oda
|
mağanat
|
iğreti olma hali,dayanıklı olmama
|
maksum
|
bebek
|
malahtara
maluğ |
meşale
tıkalı olan yerleri açmada kullanılan çubuk |
mamalika
|
bir çeşit hamur yemeği
|
mamuli
|
diken meyvesi
|
manca
|
kazan yemekleri veya çorba
|
manela
|
manivela işlevini gören kalınca sopa
|
mangana
|
dibek taşı tokmağı
|
maran
|
yazları yaylalarda ve mezrada ikamet edilen,tek katlı ahşap yığma ev
|
maraz
|
ruhsal hastalık
|
marko
|
erkek kedi
|
maroslanma
|
yaşlanma, tazeliğini yitirme,buruşma
|
maskara
|
gülünç olan
|
masti
|
dişi kedi
|
meğereme
|
meğer
|
mespabuç
|
kız evinden getirilen hediye ve eşyalar için düğün öncesi düzenlenen tören
|
metika
|
çelik çomak çubuğu
|
mikoni
|
açıkta yakılan ateşin yüksek alevi
|
mile
|
misket
|
minci
|
çökelek,lor
|
mişka
| |
miya
|
ısırgan ince bir sinek çeşidi
|
moli
|
vücudun herhangi bir yerinde oluşan şişlikler, pişen yemekte oluşan topaklar
|
momoli
|
böceklere verilen genel ad
|
mozika
|
kısır inek
|
muğ
|
çivi
|
muğlama
|
mısır unu.peynir ve tereyağı ile yapılan bir tür yemek
|
munciri
|
dudak
|
murmuris
|
karnından kendi kendine konuşma ,fiskos etme
|
muşi
|
hayvan tırnağı
|
mutika
|
alil,özürlü
|
nağmisa
|
yeni gelin
|
nalim
|
takunya
|
nanuris
|
ninni
|
nayla
|
tahılları rutubet ve farelerden koruyan,sütunlar üzerindeki büyük kiler,ambar
|
nazara
|
inisiyatif kullanmada aczi yet gösteren kişi
|
oğtovi
|
ekim
|
oğuragelmek
|
ineklerin çiftleşme isteği
|
ola
|
ulan
|
ovalı
|
genelde çalışmak için komşu illerden (Erzurum,vb) kişiler için kullanılır.
|
paçariş
|
engel
|
paçi
|
küçük kız
|
paçka
|
10 adet kibrit kutusunu ihtiva eden ambalaj
|
pafuli
|
patlamış mısır,güzel tombul kız
|
pali
|
çit yapımında yere çakılan elman,kazık
|
palsa
|
ot ve benzeri hayvan yiyeceklerini saklandığı barınak,dam
|
paluze
|
muhallebi
|
pambuk
|
pamuk
|
panti
|
hayvan yemliği
|
papara
| |
papur
|
vapur
|
parakami
| |
pardi
|
erkek çakal
|
pasmanika
|
patlamış mısır
|
patçi
|
yassı,düz
|
pati
|
kedi,köpek ayağı;küçük tahta mezar tahtası
|
patiçi
|
uzun ve yassı taze fasulye
|
patos
|
yassı ,dümdüz
|
patuli
|
kar yağış şekli
|
peçibaş
|
saçı dökülmüş veya kel kişiler için kullanılır.
|
pepeçura
|
üzüm şırası ve mısır ununun birlikte pişirilmesi ile yapılan bir tür tatlı
|
perçem
|
saç,kakül
|
peşçir
|
havlu
|
peşe kaçmak
|
kızın erkeğe kaçması
|
peşuk
|
beşik
|
petçare
|
çit
|
pif kokmak
|
kötü kokmak
|
pifoli
|
fol,folluk
|
pileçi
|
ekmek pişirilen keramik kap
|
pili,pili
|
çocukların banyo yapmasına verilen ad
|
pisik
|
kedi
|
pita
|
kısa
|
pitemi
|
uzun,yarım metrelik uzunluk ölçüsü
|
podosi
|
nayla direklerine konulan ağaç tekerlek
|
pormo
|
erken hasat edilen ürün
|
portağala
|
yeni doğum yapmış ineğin ilk sütü ile yapılan tatlı
|
posmonika
|
mısır patlağı ,popcorn
|
pulama
|
un karıştırılarak yapılan hayvan yemeği
|
puli
|
civciv,yavru kuş
|
pumburi
|
ısırgan iri.kara sinek
|
purtili
|
eskimiş,yırtık giysi veya bez parçaları
|
rağna
|
örümcek
|
roka
|
mısırın kabuğu soyulmamış koçan hali
|
rokopi
|
mısır tarlasında ekim sonrası yapılan seyreltme işlemi
|
sağan
|
bakır tabak
|
sal
|
hastaların omuzda taşınmasında kullanılan bir çeşit sedye
|
sayta
|
kemençe yayı ,bir çeşit testere
|
sebi
|
bebek
|
sepet baş
|
düşünmeden konuşan kişi
|
sığna
|
yara izi
|
sığran
|
ısırgan otu
|
sifoni
|
su fıskiyesi ,nozul
|
sipar
|
azman istavrit balığı
|
sumari
|
geç hasat edilen ürün
|
sumuş
|
baş ve işaret parmaklarını açılımının oluşturduğu mesafe ,uzunluk
|
suser
|
kilit
|
sutli
|
sütlaç
|
şamata
|
gürültü
|
şarabaz
|
içinde üzümlerin ezilerek sularının çıkarılıp toplandığı büyükçe havuz
|
şarambul
|
evin arka cephesine açılan kapısı
|
şarambula
|
ateş böceği
|
şarba
|
eşarp
|
şavata
|
boyun atkısı
|
şepidi
|
yaban arısı
|
şıriz etmek
|
ıslık çalmak
|
şimaliko
|
yağış sonrası oluşan sel suları
|
şipidik
|
dış mekanlarda ayağa giyilen ,terlik benzeri
|
şorse
|
sulak otlak
|
şufer
|
şöfer
|
T
| |
tağra
|
özel formlu küçük balta
|
taka
|
küçük yelkenli
|
tami
|
küçük bodur ağaç biçimi
|
taraba
|
tahta perde
|
tatuli
|
ayak
|
tavali
|
taze fasulye kavruntusu
|
tavara
|
insan üzerine çöken ,uykulu hal ,ağırlık ;beceriksiz adam
|
tavli
|
besili,şişman
|
temeçi
|
kaburga kemiği
|
temele
|
evin inşaatı esnasında ocaklık bölümüne yerleştirilen büyükçe blok taş
|
temre
|
kepek
|
tentene
|
dantel
|
tepes kupas
|
tepe taklak
|
terek
|
raf
|
tereteli
|
toplanan üzümleri ağaçtan yere indirmede kullanılan,ince uzun sepet
|
termaşe
|
bir çeşit sitem sözcüğü ,yaramaz
|
terme
|
yara
|
teşik
|
yün eğirmede kullanılan bir tür gereç
|
tırmata
|
ekmek kırıntısı
|
tiçen
|
diken
|
timiya
|
nadir bulunan
|
tirona
|
bir tür kuş
|
toğli
|
yeni doğmuş erkek sığır
|
toli
|
topraktaki küçük delikler,çukurlar
|
toliya düşmek
|
tuzağa düşmek
|
tolo
|
civciv çıkmayan yumurta
|
tomari
|
yemeği yapılan geniş yapraklı yabani bitki
|
tomoni
|
otların,kurutma ve saklanması amacıyla,bir sırık etrafına oluşturdukları yığın
|
tuçez
|
akıl yoksunu
|
ula
|
yöreye özgü sesleniş şekli
|
usti dönmek
|
başı dönmek
|
uşak
|
erkek çocuk,delikanlı
|
uya
|
oya
|
uyma gitmek
|
bir kızın delikanlıya kaçması
|
uzumayı
|
kasım
|
varakula
|
balyoz
|
vika
|
koruma
|
vu
|
şaşırma ifadesi
|
yaba
|
ya bak (bak ne oldu
|
yalağuz
|
yalnız
|
yaldatmak
|
aldatmak
|
yane
|
ne sandın?
|
yangaz
|
yaramaz,haylaz
|
yansilamak
|
taklit etmek ,alay etmek
|
yaşik
|
mandalina,portakal gibi meyvelerin nakliyesi esnasında kullanılan tahta ambalaj
|
yaşmak
|
kenarları süslü baş örtüsü
|
yegi
|
başlık
|
yeni yetme
|
genç delikanlı
|
yeni yetme
|
genç,delikanlı
|
yeniyıl
|
ocak
|
yenlik
|
hafif
|
yesir
|
esir
|
yırmak
|
ırmak
|
yuki
|
uyku
|
yuklamak
|
uyumak
|
yukli
|
hamile kadın
|
zatiberi
|
zaten eskiden beri
|
zibarmak
|
şımarmak
|
zibartmak
|
fena halde dövmek
|
zimbilaçi
|
diken filizi
|
zipka
|
bir tür pantolon
|
zivori
|
salyangoz ve benzeri deniz hayvanlarının kabukları
|
zoli
|
kemiğin içindeki ilik
|
zotozot
|
inadım inat
|
zutra
|
nadir,az bulunan ;nazlı çocuk.
|
zuzuli
|
sulak yerlerdeki sarmaşık türü bitki
|
hayde Rize’ye
Ana Sayfasına
dönmek için aşağıdaki linki tıklayın
http://hayderizeye.blogspot.com